16 tháng 4, 2014

Để xác định Asiad 2019 khả thi hay không




Bản tin “Hà Nội thắng cuộc tranh đăng cai Asian Games 2019” của OCA (Uy ban Olympic châu Á) đề ngày 8/11/2012 nêu rõ: "Ha Nội, một thành phố vơi dân số 7 triệu người, lên kế hoạch thi đấu 36 môn, bao gồm 28 môn Olympic”. Thành ra, đáp án cho câu hỏi “Asiad Hà nội 2019 có khả thi hay không?” nằm ở câu hỏi: trong số 28 môn thi đấu Olympic bắt buộc phải tổ chức đó, có bao nhiêu môn mới hoàn toàn với ta, ta chưa có sẵn sân, sẽ phải xây mới hoàn toàn, không thể không xây, để có thể hoàn thành cam kết khi nộp đơn và nhận đăng cai Asiad 2019? Trong số 28 môn thi đấu Olympic bắt buộc phải tổ chức, không miễn trừ, có những môn lạ chưa từng thấy ở Việt Nam như bóng chày, kỵ mã (quần ngựa), hockey trên cỏ, đua xe đạp nước rút vòng chảo... 

Những môn ấy là xa lạ ở Việt Nam song lại là những “môn ruột” của một sô nước, tỉ như môn bóng chày các nước Đông Á rât chuộng; môn hockey trên cỏ mà các nước Liên hiệp Anh rất chuộng; môn kỵ mã quần ngựa (mà người Viêt ta không buồn coi trên truyền hình vào dịp TVH) song lại là một trong những môn Olympic “đẳng cấp xã hội” nhất! Tháng 11 năm ngoái, một lãnh đạo Sở VH TT DL Hà nội đã từng giới thiệu: “…sẽ xây mới khu thi đấu thể thao cho một số môn thể thao mới như đua ngựa, bóng chày, hockey trên cỏ, sân quần vợt có mái che dự kiến ở Xuân Canh, Xuân Trạch (huyện Đông Anh)”. 

Vấn đề phát sinh từ một số môn Olympic băt buộc đó chính là không những phải xây các sân đó (cả sân thi đấu và sân tập), bao gồm cả khán đài và phương tiện phục vụ, mà còn phải đúng và đủ chuẩn Asiad vốn là một sự kiện thể thao có số đoàn tham gia đông gấp bốn lần Sea Games, tức có nhu cầu xem & ủng hộ thi đấu nhiều hơn, cũng như có nhu cầu tiện nghi cao hơn. Những nhiêu khê trong viêc đón một đội bóng Anh năm ngoái sang đá môt trận giao hữu là một thí dụ cho thấy sự nhiêu khê trong việc tổ chức Asiad. Không thể nói Việt Nam chúng tôi không chơi, thôi xây khán đài nho nhỏ thôi, không đón khán giả các nước chuộng môn ấy đâu, cho đỡ tốn. Có thể hình dung những nhiêu khê tốn kém này qua thí dụ trong thực tế qua thí dụ một môn nhỏ nằm trong một bộ môn thí đấu Olympic là bộ môn đua xe đạp, tức trường hợp môn đua xe đạp nước rút trên vòng chảo. Một doanh nghiệp Hàn quốc đã hăm hở muốn đầu tư nửa tỷ USD cho dự án tổng hợp này gồm các môn thi đấu trong nhà khác nằm dưới vòng chảo đua xe đạp cùng các khai thác khách sạn, đại thương xá kèm theo. Nay doanh nghiệp này đang rụt rè vì không thấy hiệu quả kinh tế đủ cho họ trong bối cảnh kinh tế chung của Việt Nam đang gặp khó hơn khi họ mới bắt đầu ngắm nghía dự án này. Tỉ như xây thêm đại thương xá (như Vincom, Crescent, Parkon…đang ế) nữa cho chết à! Nếu không kiếm được đối tác đầu tư, không lẽ sẽ dặm vá, sơn sửa lại vòng chảo sân vận động Tự Do ở Huế rồi đưa về đấy thí đấu cho đỡ hao? Thành ra những hy vọng “xã hội hóa” môn này vẫn chỉ là ước mơ trên giấy với một dự án đầu tư chưa ký kết xong do chưa thống nhất được các lợi ích kinh tế của nhà đầu tư đang băn khoăn không lẽ bỏ ra nửa tỷ USD mà nay toàn thấy lỗ sao. Thành ra, để trả lời bài toán tính khả thi mà Thủ tướng nêu ra, nhất thiết phải công bố sẽ phải xây thêm những sân gì cho các môn nào (trong số 28 môn Olympic bắt buộc đó), cho đúng chuẩn và tầm cỡ Asiad (khán đài bao nhiêu chỗ, sân tập và tiện nghi kèm theo, không thể xây, trang bị qua quít cho có), nếu thực sự muốn đạt mục tiêu đăng cai tổ chức Asiad thành công, tăng uy tín cho đất nước, thu hút khách du lịch từ các nước chuộng các môn đó đến xem và ủng hộ đội tuyển họ tranh huy chương. 

Một chi tiết nhỏ khác: làng Olympic còn có thể thay bằng các cao ốc “ế”, song liệu đã dự trù một “bênh viện quốc tế” cho một sự kiện 15.000 khách tham dự và một lượng khách du lịch hàng mấy trăm ngàn người tập trung trong vòng hai tuần, khi mà nói xin lỗi, các ngoại kiều ở Việt Nam đang mua bảo hiểm y tế nước ngoài, và khi cấp cứu chở thẳng ra nước ngoài cho “đúng chuẩn bảo hiểm” của khách. Trả lời bài toán tính khả thi chính là trả lời câu hỏi: tổng kinh phí xây dựng và trang bị CÁC SÂN MỚI đó là bao nhiêu? Nguồn vốn từ đâu? Có ý kiến cho rằng sẽ “xã hội hóa” tức lên doanh với nước ngoài, thiên hạ góp 70% vốn, ta góp 30% vốn bằng vốn tự có là quyền sử dụng đất. 

Liệu ước mơ “xã hội hóa” các sân đó liệu có thành sự thực không khi mà Asiad bế mạc, khách về nước, chỉ còn người Việt với người Việt ở lại với các sân bóng chày, khúc côn cầu, quần ngựa xa lạ ấy? Nếu không đủ số đối tác nước ngoài tham gia “xã hội hóa”, vốn có sẽ từ ngân sách mà ra? Xin nhắc lại dự án sân xe đạp vòng chảo phức hợp ấy đã là nửa tỷ USD rồi. Vinh hạnh và cũng là trách nhiệm của nước tổ chức tùy thuộc vào việc có đáp ứng tốt các sân, nhà thi đấu bắt buộc phải có này hay không? 

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét